Category Archives: մաթեմ

Խնդիրներ

Խաչբառ

ԱԲԳԴԵԶԷԸԹ
123456789
ԺԻԼԽԾԿՀՁՂ
102030405060708090
ՃՄՅՆՇՈՉՊՋ
100200300400500600700800900
ՌՍՎՏՐՑՒՓՔ
1000200030004000500068000700080009000

Օգտվելով   այս  աղյուսակից   լուծեք  խաչբառը

Հորիզոնական

  • Զամբյուղում  կան երկու գույնի վարդեր։ Առանց նայելու

ամենաքիչը քանի՞ վարդ  վերցնելով՝ կարելի է համոզված լինել, որ  կունենանք գոնե երկու միագույն վարդ։  

գ

  • Ո՞ր բնական թվին է հավասար այն կոտորակը, որի համարիչն  ու  հայտարարը  իրար  հավասար են։ 

ա

  • Գտիր  ամենափոքր   քառանիշ   թվի   հնգապատիկը։  ր
  • Պուրակում    երփներանգ  ծաղիկների    1/4  մասը  հավասար է ամենափոքր եռանիշ թվին։    Քանի՞ ծաղիկ  կար պուրակում։

ն

  • Գտիր ամենամեծ միանիշ թվի 1/9  մասը։ 

ա

  • Մայրության տոնին ընդառաջ Տիգրանն ու իր եղաբայրը  որոշեցին  մայրկին    միասին  ծաղիկ   նվիրել։  Նրանք միասին  ունեին  1600  դրամ։   Որքա՞ն   գումար    ուներ  նրա  եղբայրը,  եթե    Տիգրանը նրանից  3  անգամ շատ գումար ուներ։

ն

  • Ո՞րն է  16 թվի ամենափոքր բաժանարարը։

ա

  • Գտիր 30 թվի ամենամեծ բաժանարարի տասնապատիկը։

 յ

  •   Եթե Դավիթի  տնկած կակաչների  քանակը եռապատկեք, արդյունքը  ավելացնեք 40-ով, կստանաք ամենափոքր եռանիշ թիվը։  Քանի՞ կակաչ էր տնկել Դավիթը։

ի

  • Գտիր  400-ի ամենափոքր բազմապատիկը։

ն

Ուղղահայաց

  • Ո՞ր   16000-ի   1/4 մասը։    տ
  • Գտիր  599-ի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։     ո
  • Ն
  • Գտիր  8000 և 1600 թվերի քանորդը։  ե
  • Գտիր  2000 թվի  5/2  մասը։ ր
 Տ 
Ո
գարնանային
 Ե 
Ր
  1. Արամը մայրիկին նվիրեց սպիտակ ու  դեղին կակաչներից կազմված  ծաղկեփունջ։  Քանի՞ սպիտակ կակաչ  կար ծաղկեփնջում, եթե հայտնի է, որ դեղին կակաչները սպիտակներից 2 անգամ շատ էին, իսկ  բոլոր կակաչները միասին 33 հատ էին։

1+2=3

33:3=11

  1. Ծաղկեփնջում դեղին վարդերի քանակը 4 անգամ շատ էր սպիտակ վարդերի քանակից։ Քանի՞ դեղին վարդ կար ծաղկեփնջում, եթե ծաղկեփնջում վարդերի ընդհանուր քանակը 25 էր։

4+1=5

25:5=5

25-5=20

  1. Աննան ու իր  փոքրիկ  քույրիկը  որոշեցին տատիկին    միասին  ծաղիկ   նվիրել։  Նրանք միասին  ունեին  3000  դրամ։   Որքա՞ն   գումար    ուներ  Աննան,  եթե    նա    քույրիկից  5  անգամ շատ գումար ուներ։

5+1=6

3000:6=500

500+2500=3000

  1. Աշոտն ու եղբայրը    որոշեցին իրենց քույրիկին   միասին  ծաղիկ   նվիրել։  Նրանք միասին  ունեին  2400  դրամ։   Որքա՞ն   գումար    ուներ  Աշոտը,  եթե    նա    եղբորից  400 դրամ ավելի շատ գումար ուներ։

400+1=401

  1. Զամբյուղում կար 10 կարմիր,   8  սպիտակ և 6 դեղին վարդ։ Առանց նայելու ամենաքիչը քանի՞ վարդ պետք է հանել զամբյուղից, որպեսզի համոզված լինենք, որ հանել ենք գոնե 1 կարմիր վարդ։

8+6+1=15

  1. Զամբյուղում կար 6 կարմիր,   5  սպիտակ և 11 վարդագույն գերբերա։ Առանց նայելու ամենաքիչը քանի՞ գերբերա պետք է հանել զամբյուղից, որպեսզի համոզված լինենք, որ վերցրել ենք երեք տարբեր գույնի գերբերա։

11+6+1=18

  1. Զամբյուղում  կար 10  կարմի, 12 դեղին և 6 սպիտակ մեխակ։ Առանց նայելու ամենաքիչը քանի՞ մեխակ  պետք է վերցնել զամբյուղից, որպեսզի համոզված լինենք, որ վերցրել ենք 2 տարբեր գույնի մեխակ։

16

  1. Մարգագետնում 1800 ծաղիկների  2/9  մասը  կակաչներ էին։    Քանի՞ կակաչ  կար մարգագետենում։

1800:9×2=400

  1. Նարեկն ու իր պապիկը  այգում միասին տնկեցին ծառեր։ Նրանք միասին քանի՞  ծառ տնկեցին, եթե նրանց  տնկած  ծառերի  քանակը կրկնապատկենք, արդյունքը  փոքրացնեք 5-ով, ապա կստանաք 3-ի հնգապատիկը։

3×5=15

15+5:2=5

  1. Պարտեզում եղած նարգիզների քանակի կրկնապատիկից, եթե հանենք ամենափոքր երկնիշ թվի եռապատիկը, ապա կստանանք 10։ Քանի՞ նարգիզ կար պարտեզում։

10+30=40

  1. Սիրելի սովորողներ, կազմեք   գարնան ու  գարնանային տոներին նվիրված   խաչբառ, ինչպես նաև խնդիրներ։

Զամբյուղում կար 7 կարմիր,   8  մանուակագույն և 3 դեղին վարդ։ Առանց նայելու ամենաքիչը քանի՞ վարդ պետք է հանել զամբյուղից, որպեսզի համոզված լինենք, որ հանել ենք գոնե 1 դեղին կակաչ։

Զամբյուղում  կար 11  կարմի, 5 վարդագույն և 9 սպիտակ վարդ։ Առանց նայելու ամենաքիչը քանի՞ վարդ  պետք է վերցնել զամբյուղից, որպեսզի համոզված լինենք, որ վերցրել ենք 2 տարբեր գույնի վարդ։

Մարգագետնում 1500 ծաղիկների  7/5  մասը  քաջվարդ էին։    Քանի՞ քաջվարդ  կար մարգագետենում։

Պարտեզում եղած մեխակների քանակի կրկնապատիկից, եթե գումարենք ամենափոքր երանիշ թվի եռապատիկը, ապա կստանանք 700 ։ Քանի՞ մեխակ կար պարտեզում։

Զամբյուղում  կար 17  դեղին, 3 նարնջագույն և 9 սպիտակ նարգիզ։ Առանց նայելու ամենաքիչը քանի՞ նարգիզ  պետք է վերցնել զամբյուղից, որպեսզի համոզված լինենք, որ վերցրել ենք տարբեր գույնի նարգիզ։

Մաթեմատիկական խնդիրներ

  1. Գտիր  120  թվի  4/6  մասը։
    120:6×4=80
  2. Գտիր  180  թվի  5/3  մասը։
    180:3×5=300
  3. Գտիր  240  թվի  6/40  մասը։
    240:40×6=36
  4. Գտիր  250  թվի  4/5  մասը։
    250:5×4=200
  5. Քանի՞  դեցիմետր  է  2/10 մետրը։
    10:10×2=2
  6. Քանի՞ մետր  է  3/4 կմ-ը։
    1000:4×3=750
  7. Քանի՞ սանտիմետր է  3/5 մետրը։
    100:5×3=60
  8. Քանի՞ րոպե  է  4/6 ժամը։
    60:6×4=40
  9. Քանի՞  ժամ  է  5/6 օրը։
    24:6×5=20
  10. Քանի՞ մետր  է  3/10  կիլոմետրը։
    1000:10×3=300
  11. Գտիր մետրի  3/5 մասը։
    100:5×3=60
  12. Արտահայտիր 2/3 ժամը  րոպեներով։
    60:3×2=40
  13. Գտիր թվի նշված մասը։

    450-ի   2/9-րդ մասը
    450:9×2= 100
    280-ի  5/7-րդ մասը
    280:7×5=150
    300-ի  7/10-րդ մասը
    300:10×7=210
    480-ի  5/6-րդ մասը:
    480:6×5=400

14.Արտահայտիր նշված միավորներով։

(1/6)ժ= ր
60:6×1=10
(1/4)կմ = մ
1000:4×1=250
(1/6) օր = ժ
24:6×1=4
(1/4) տարի = ամիս
12:4×1=3
(1/25) ց = կգ
100:25×1=4
(1/5)  մ = սմ:
100:5×1=20

15.Արտահայտիր նշված միավորներով։
(3/4)  ժ= ր
60:4×3=45
(3/10)  կմ = մ
1000:10×3 = 30
(5/6)  օր = ժ
24:6×5 = 20
(5/6)  տարի = ամիս
12:6×5 =10
(3/4) ց = կգ
100:4×3 =75
(7/10)  մ = սմ:
100:10×7 = 70

16․ Տուփում կար 20 միատեսակ մատիտ։  Տուփից հանեցին  դրանց  3/5 մասը։  Քանի՞  մատիտ  մնաց տուփում։
20:5×3=12
20-12=8

Կոտորակները ընդհանուր հայտարարի բերելը/ մաս 2

  • 3|5 և 1|4=12|20 և 5|20
  • 5/3 և 7|24=40|24 և 7|24
  • 2|5 և 7|9=18|40 և 35|45
  • 1|30 = 1/ 30 և 5|6= 25/30
  •  3|11=9/33 և 4|3= 44/33
  • 1/12=5/60 և 4/5=48/60
  • 5/8=5/8 և 3/4=6/8
  • 3/5=42/70 և 5/14=25/70
  • 1/21= 1/21 և 3/7=9/21
  • 7/5=77/55և 4/11 =20/55
  • 5/2=70/28 և 3/28=3/28
  • 1/100 =1/100և 7/50=14/100
  • 6/13=18/39 և 4/3 = 52/39
  • 7|12= 14/24 և 5|8 = /24
  • 7|100=200|14 և  3|200 =3|200
  • 5|4 =90/72 և 12|18 =48/72
  • 1|12=3/36 և 5|36 =60/36
  • 5|13 =55/143 և 15|11 =195/143
  • 1|15 = 2/30և 7|30 =14/30
  • 9|10=27/30 և 5|3 =50/30

Արջաորս: Հ. Թումանյան

  1. Կանաչով նշված արտահայտությունները բացատրեք:
    Ես էլ շունչս փորս գցեցի-Ես էլ շունչս պահեցի
     մին էլ ականջ դրավ-Մին էլ լսեց
    Հետքն ընկա գնացի-Հետքերով գնացի
  2. Եթե դուք լինեիք Ավագի ընկերոջ փոխարեն, նորի՞ց կգնայիք արջին սպանելու: Պատասխանը հիմնավորեք:
    Պատասխանը հիմնավորեք:
    Այո, որովհետև եթե չսպանեի նա նորից կմոտենար կենդանիներին որսալու։
  3. Ի՞նչ եք կարծում արջը սատկե՞ց: Ինչո՞ւ եք այդպես կարծում:
    Իմ կարծիքով արջը սատկեց, որովհետև գնդակը նրա մեջ էր մտել։
  4. Ո՞րն էր պատմվածքի ամենալարված պահը:
    Տեսա՝ էլ ազատվելու ճար չկա, ասի՝ ես առաջուց երեսիս վրա ընկնեմ, որ երեսս փչացնի ոչ։ Արջն ընկել է ինձ վրա, շունը ետևից իրեն ուտում է, որտեղից բռնում է՝ օգուտ չի անում։ Դու մի ասիլ վարպետ շուն է, գիտի արջը որտեղից կխեղճանա։ Մեջքին վեր էլավ, ականջներիցը բռնեց։ Որ ականջներիցը բռնեց, արջը ինձ թողեց։ Անտերը գազազեց, շանը թափ տվեց մեջքից, վեր գցեց ու բռնեց, հուպ տվավ, թե չանչեց, էլ գիտեմ ոչ՝ ինչ արավ, որ բաց թողեց, շունը կլանչելով ձորն ընկավ, փախավ, կորավ։
  5. Ի՞նչ սովորեցիք այս պատմվածքից:
    Ես սովորեցի որ միշտ պիտի օգնել իրար։
  6. Տեքստից դուրս գրեք 10 գոյական եզակի թվով և դարձրեք հոգնակի՝ ընդգծելով վերջավորույունները
    Արջ-արջեր
    Ընկեր-ընկերներ
    ականջ-ականջներ
    գլուխ-գլուղներ
    երես-երեսներ
    խոզ-խոզեր
     անեծք-անեծքներ
    շուն-շներ
     չանչ

Թումանյանի խաչբառ

1.«Պոչատ աղվեսի» պոչը նրա  մարմնի երկարության 5/9 մասն էր։ Որքա՞ն էր աղվեսի պոչի երկարությունը, եթե աղվեսի մարմնի երկարությունը 90 սմ էր։
90:9×5=50

2.  «Շունն ու կատուն» բալլադում կատուն 40 սմ երկարությամբ   գառան մորթուց կարող էր շան համար 1 գդակ կարել։ Որքա՞ն էր շան ճանկած  գառան  մորթու երկարությունը, եթե կատուն այդ մորթուց իր համար 3 միանման  գդակ կարեց, որոնցից յուրաքանչյուրի երկարությունը  շան 1  գդակի  համար անհրաժեշտ գառան մորթու  երկարության  3/4  մասն է կազմում:
40:4:3=30
30×3=90

3.  «Ոսկու կարասը» հեքիաթում, եթե իմաստունները վճռեին, որ  կարասի մեջ եղած ոսկու  2/6 մասը պետք է տալ  վարող գյուղացուն, իսկ մնացած մասը` հողատիրոջը, ապա հողատիրոջը  ոսկու  ո՞ր մասը կհասներ։
6/6-2/6=4/6=2\3

4.  «Բարեկենդանը» հեքիաթում մարդը որքա՞ն բրինձ էր գնել, եթե  յուղն ու բրինձը միասին  100 կգ էին  ու  հայտնի է, որ բրինձը  3 անգամ շատ էր կշռում յուղից։
100:4=25

100-25=75

5. «Կիկոսի մահը» հեքիաթում  հայրը աղջկան  ուղարկում է աղբյուրից ջուր բերելու  և  տալիս է  5 լ և 4 լ տարողությամբ 2 կուժ։  Կկարողանա՞  այդ կուժերի  օգնությամբ աղջիկը  աղբյուրից բերել  ճիշտ 2 լ  ջուր։
Այո հնարավոր է։

Ուղղահայաց

· Գտիր 69 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։
69+1=70 = Հ

· Գտիր 600 և 3000 թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը։
(600, 3000) =600 = Ո
600 = Ո

· Գտիր 27000 և 1/9 մասը։
27000:9×1=3000 = Վ

· Գտիր 245 թվի 2/7 մասը։
245:7×2=70 = Հ

· Ո՞րն է ամենափոքր բնական թիվը։
1 = Ա

· Ո՞ր թվի 5/8 մասն է հավասար 250-ի։
250:5×8=400 = Ն։

· Նարեն ու Նարեկը միասին ունեն 1200 դրամ։ Որքա՞ն գումար ունի Նարեն, եթե Նարեկը Նարեից 2 անգամ շատ գումար ունի։
1200:3=400 = Ն

· Քանի՞ բաժանարար ունի 16 թիվը։
16=5 = Ե։

· Գտիր 2000 և 24000 թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը։
2000 = Ս

9. Կրճատեք կոտորակները.

  • 30/60
    30:10=3
    60:10=6
    3

    6
  • 15/25
    25:5=5
    15:5=3
    5

    3
  • 49/63
    49:7=7
    63:7=9
    7

    9
  • 51/6
    51:3=17
    6:3=2
    17

    2
  • 84/24
    84:6=14
    24:6=4
    14

    4
  • 35/70
    35:7=5
    70:7=10
    5

    10
  • 45/125
    45:5=9
    125:5=25
    9

    25
  • 11/121
    11:11=1
    121:11=11
    1

    11
  • 32/72
    72:8=9
    32:8=4
  • 45/100
    45:5=9
    100:5=20
    9

    20
  • 25/100
    25:25=1
    100:25=4
    1

    4

    1) Ինչ կստանանք եթե յուրաքանչյուր թիվ բաժանենք նույն թվի վրա։
    1 = Ա
    2) Եթե ամենափոքր քառանիշ թիվը բազմապատկենք 6 – ով և ստացվաց թվից հանենք 1000:
    1000×6=6000
    6000-1000=5000 = Ր
    3) Ինչ կստանանք եթե ամենամեծ բնական թիվը բազմապատկենք 100 – ով։
    9×100=900 = Ջ
    4) Գտիր 1800 2/6 մասը։
    1800:6×2=600:
    5)Գտիր 20000 1/10 մասը։
    20000:10×1=2000 = Ս
    Արդյունք – Արջաորս

Իմ կազմած մաթեմատիկական խաչբա

Nane

Առաջադրանքներ

  • Ո՞րն է ամենափոքր բնական թիվը։

1=Ա

  • Գտիր ամենափոքր եռանիշ թվի քառապատիկը։

100*4=400=Ն

  • Գտիր 7 և 10  թվերի  արտադրյալը։

7*10=70=Հ

  • Գտիր ամենափոքր կենտ բնական թիվը։

1=Ա

  • Գրիր 10-ի իննապատիկը։

10*9=90=Ղ

  • Գտիր 18 թվի 1/2 մասը։

18։2*1=9=Թ

Ուղղահայաց

  • Ո՞րն է ամենափոքր բնական թիվը։

1=Ա

  • Գտիր 27000-ի 1/3 մասը։

27000։3*1=9000=Ք

  • Գրիր 10-ի եռապատիկը։

10*3=30=Լ

  • Գտիր 300-ի կրկնապատիկը։

300*2=600=Ո

  • Գտիր 3200 և 1800  թվերի  գումարը։

3200+1800=5000=Ր

  • Գտիր 32 թվի 1/4 մասը։

32։4*1=8=Ը

8․png

  1. Անահիտը գնել էր 800գ շաքարավազ, որի 1/2 մասն օգտագործեց
    թխվածքաբլիթ պատրաստելու համար։ Որքա՞ն շաքարավազ
    օգտագործեց թխվածքաբլիթի համար։
    800:2=400գ 400×1=400գ
  2. Դավիթը տնից դպրոց հասնելու համար պետք է անցնի 500մ
    ճանապարհ։ Ճանապարհի 1/5 մասն անցնելուց հետո քանի՞
    մետր կմնա նրան դեռ անցնելու։
    500:5=100մ 100×1=100մ 500-100=400մ
  3. Թվի 1/2 մասը հավասար է 40-ի: Ինչի՞ է հավասար այդ թվի 1/8 մասը:
    40×2=80 80:8=10
  4. Արկղում կար 18 միատեսակ գնդակ։ Արկղից հանեցին դրանց 7/9 մասը։ Քանի՞ գնդակ մնաց արկղում։
    18:9=2 2×7=14
  5. Զամբուղում կար 27 միատեսակ վարդ։ Զամբյուղից հանեցին դրանց 7/9 մասը։ Քանի՞ վարդ մնաց զամբյուղում։
    27:9=3 3×7=21 27-21=6
  6. Ջրավազանում կար 3200 լիտր ջուր։ Այգին ջրելու համար օգտագործվեց դրա 5/8 մասը։ Քանի՞ լիտր ջուր մնաց ջրավազանում։
    3200:8=400 400×5=2000 3200-2000=1200
  7.    3/8 օրը արտահայտիր ժամերով:
    24×3=72 72:8=9
  8. Գտիր 27-ի 2/3 մասը:
    27:3=9 9×2=18
  9. Ո՞ր թվի 4/5 մասն է 16-ը:
    16×5=80 80:4=20
  10. Գտիր 1 մետրի 2/5 մասը: Պատասխանն արտահայտիր սանտիմետրերով:
    100:5=20 20×2=40
  11. Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ փորձեք կազմել նմանատիպ խնդիրներ:
    Թվի 1/2 մասը հավասար է 20-ի: Ինչի՞ է հավասար այդ թվի 1/7 մասը:
  12. Փորձիր գաթայի, խնձորի կամ և որևէ այլ առարկայի վրա ներկայացնել կոտորաները: Ընթացքը ներկայացրու ֆոտոշարի կամ տեսաֆիլմի տեսքով:

Հաշվետվություն

Սիրելի սովորողներ, կազմեք մաթեմատիկայի 1-ին ուսումնական շրջանի հաշվետվություն՝ պատասխանելով հետևյալ հարցերին․

  • Բլոգումդ ունե՞ս մաթեմատիկա բաժին։
    Այո
  • Պարտաճանաչ կատարե՞լ և բլոգիդ մաթեմատիկա բաժնում տեղադրե՞լ ես մաթեմատիկայի բոլոր առաջադրանքներն ու նախագծերը։ Տեղադրիր բլոգիդ մաթեմատիկա բաժնի հղումը։
    Այո
  • Ինչպե՞ս ես կատարում մաթեմատիկայի առաջադրանքերը, ընտրիր պատասխաններից մեկը՝ /կատարում եմ ինքնուրույն, կատարում եմ ծնողներիս օգնությամբ, մեծ մասամբ ինքնուրույն, ձեր պատասխանը/:
    կատարում եմ ծնողներիս օգնությամբ

Հռոմեական թվեր

Հռոմեական թվերի համակարգը ոչ դիրքային հաշվարկման համակարգ է։ Թվերը գրվում են թվանշանների կրկնության միջոցով՝ III=3, XX=20 և այլն։ Եթե փոքր արժեքով թվանշանը մեծից հետո է, ապա նրանք գումարվում են, իսկ եթե առաջ է, ապա՝ հանվում՝ VII=5+2=7, CM=-100+1000=900 և այլն։

Տասնորդական հաշվարկման համակարգից հռոմեականի տարբերություններից մեկն այն է, որ տասնորդական համակարգում թվերի մեծացմանը զուգահեռ աճում է դրանք արտահայտող թվանշանների քանակը՝ միանիշ, երկնիշ, եռանիշ և այլն, իսկ հռոմեական համակարգում այդպես չէ։ Օրինակ՝ քառանիշ 2015 թիվը հռոմեական թվանշաններով գրելիս այն ստանում է նույնպես քառանիշ MMXV տեսքը, իսկ ահա նրանից զգալիորեն փոքր 847-ի հռոմեական DCCCXLVII գրառումը բաղկացած է ինը նիշերից։
Եթե տասնորդական համակարգում թվի գրառման ժամանակ գրվում է տասնորդական կարգերն արտահայտող թվերի (տասնավորներ, հարյուրավորներ, հազարավորներ և այլն) միայն առաջին թվերը, ապա հռոմեական համակարգով թվերը գրելու դեպքում դրանք գրվում են ամբողջությամբ, օրինակ՝