Դերանուններ 235-249

235. Ընդգծված բառը ո՞ւմ անվան փոխարեն է գրված:

Օրինակ՝

Անանիա Շիրակացին յոթերորդ դարի գիտնական էր: Նա Երկիրը գնդաձև էր պատկերում և բաժանում էր կլիմայական յոթ գոտիների: Նա – Անանիա Շիրակացին:

            – Հիմա ես սրա գլխին մի խաղ կխաղամ,- ասաց Տիգրանը:

Ես-Տիգրան
            Ես արդեն հոգնել եմ ու հենց առավոտյան տուն եմ գնալու,- ասաց Նվարդը:

Ես-նվարդ
            Դու ինչո՞վ ես զբաղված, ի՞նչ ես անում այդտեղ,- հարցրեց մայրը տղային:
Դու-տղան
            Առաջինը դո՛ւ մտիր,- Ռուբենին առաջարկեց տղան:
դու-Ռուբեն
            Վարորդը նոր միայն նկատեց մեզ: Նա ապակու ետևից ժպտաց և ձեռով կանչեց:

Նա-Վարորդը
            Նա թվաբանությունից ամենաուժեղն է,- ընկերուհուն գովում էր Նվարդը:

Նա-ընկերուհուն

236. Ես, դու, նա, մենք, դուք, նրանք բառերն ինչո՞ւ են անձնական դերանուններ կոչվում:

Եզակի-Ես, դու, նա

Հեքնակի-մենք, դուք, նրանք

237․Ես, դու, նա, մենք, դուք, նրանք դերանուններն ըստ թվի բաժանի՛ր երկու խմբի:
Ես, դու, նա, մենք, դուք-հոգնակի

238. Անձնական դերանունները ի՞նչ սկզբունքով են բաժանված երեք խմբի:

Ա. Ես, մենք.-առաջին դեմք
Բ. Դու, դուք.-երկրորդ դեմք
Դ. նա, նրանք:-երորդդ դեմք

Տեքստն ուշադիր կարդա և հիշիր։

Դերանունները անվան փոխարեն գործածվող բառեր են: Անձնական դերանունները գործածվում են անձի անվան փոխարեն: Ունեն երկու թիվ՝ եզակի (ես, դու, նա) և հոգնակի (մենք, դուք, նրանք), երեք դեմք՝ I (ես, մենք), II (դու, դուք), III (նա, նրանք):

Բայեր

243. Տրված գոյականներից ի՞նչ անել կամ ի՞նչ լինել հարցին պատասխանող բառեր (բայեր) կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծիր:

ա) Ամպ-ամպեր, ծաղիկ-ծաղիկներ, վար-վարել, կար-կարել, երգ-երգել, ժողով-ժողովել, օճառ-օճառել:
բ) Գող-գողանալ, վախ-վախենալ, քար-քարեր, մահ-մահանլ, մանուկ-մանուկներ, էջ-իջնել(իջ), մայր-մայրիկներ:

244. Տրված ածականներից բայեր (ի՞նչ անել կամ ի՞նչ լինել հարցին պատասխանող բառեր) կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծի՛ր:

            Գեղեցիկ-գեղեցկանալ, հպարտ-հպառտանալ, տգեղ-տգեղանալ, մեծ-մեծանալ, փոքր-փոքրացնել, չար-չարանալ, չոր-չորանալ, թարմ-թարմցնել, խոնավ-խոնավանալ, սև-սևանալ, բարձր-բարձրանալ, մանր-մանրացնել,ճերմակ-ճերմակեցնել, ծանր-ծանրացնել:

245. Տրված բառերից գոյականներ և բայեր կազմի՛ր: Արմատների գրությունն ինչպե՞ս փոխվեց:
Օրինակ՝
թը՜շշ – թշշոց – թշշալ:
Բը՜զզ-բզոց-բզալ, դը՜ռռ-դռոց-դռալ, չրը՜խկ-չխկոց-չրխկալ, խը՜շշ-խշոց-խշալ, ծի՜վ-ծի՜վ-ծվծվալ-ծվծվոց, տը՜զզ-տզոց-տզալ, կը՜ռռ-կռալ-կռոց, թը՜խկ-թխկալ-տխկոց, մը՜ռռ-մռոց-մռնչալ:

247. Տրված արմատներով բայեր կազմի՛ր և բայ կազմող մասնիկներն ընդգծի՛ր:

            Նստ-նստել, սահ-սահել, վազ-վազել, կարդ-կարդալ, խաղ-խաղալ, տես-տեսնել, հաս-հասնել, հագ-հագնել, փախ-փախնել, սառ-սառել, թիռ-թռնել:

248. Պարզի՛ր, թե Ա և Բ բառախմբերն ի՞նչ սկզբունքով են կազմված: Ուշադրություն դարձրու բառի վերջավորությանը։  Ա և Բ բառախմբերը լրացրո՛ւ:

            Ա. Գրել, հրել, վազել, քայլել, սուլել, սիրել, ատել, փախչել, թռչել, տեսնել, հասնել,տխրել:
Ա բառախմբերն վերջանում են ել:
            Բ. Խաղալ, կարդալ, դողալ, սողալ, աղալ, բարկանալ, ուրախանալ, կամենալ,      վախենալ,նեղանալ:
Բ բառախմբերն վերջանում է ալ

249. Ըստ նախորդ վարժության՝ բայերը բաժանի՛ր երկու խմբի և այդ խմբերն անվանի՛ր:

Ինչ անել-գրել, հոգնել, լողալ, հրել, վազել, քայլել, ատել, փախչել,
Ինչ լինել- մտնել, լուսանալ, արողջանալ, բարկանալ

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *